Alhoewel het soms een vanzelfsprekendheid lijkt, is voeder- en voedselveiligheid een uitermate belangrijke strategische pijler voor ons als producent. We blijven investeren in kwaliteitszorg om deze veiligheid te garanderen. Ons unieke kwaliteitssysteem Safety Guard helpt mee om binnen alle productieschakels de hoogste standaarden op het gebied van voedselveiligheid te borgen. Zo kunnen we de hoogwaardige, veilige en voedzame eiwitrijke producten leveren, die afnemers van ons verwachten.

Transparantie en traceerbaarheid

Wij zetten in op het verzekeren van ketentransparantie en traceerbare productinformatie.

Safety Guard

Met Safety Guard, het kwaliteitssysteem van de VanDrie Group, kunnen in elke schakel van de keten de garanties afgegeven worden die wereldwijd gevraagd worden. Of het nu gaat over wat er gebeurt in de kalverhouderij, tijdens de productie van diervoeder of in de vleesverwerkende bedrijven, overal wordt gewerkt volgens de normen van Safety Guard.

De basis van dit kwaliteitssysteem is ISO 22000. Ook beschikten in 2023 de verschillende dochterbedrijven van de VanDrie Group over onder andere GMP+-, IFS- en ISO 14001-certificeringen. Vitaal Kalf is het kwaliteitssysteem van de Nederlandse kalversector. In dit kwaliteitssysteem zijn regels opgenomen over hygiëne, kalvergezondheid, dierenwelzijn, voerkwaliteit, medicijnengebruik en -registratie.

Traceerbaarheid door de keten

Een uniek onderdeel van Safety Guard is het traceability-systeem. Hiermee houden we precies bij welke grondstoffen worden verwerkt in diervoeder, waar deze vandaan komen en naar welke houderijen de batches diervoeder gaan. De kalveren beschikken over unieke oornummers die altijd met het dier verbonden blijven. Zo weten we op welk bedrijf het dier geboren en gehouden is. In de vleesverwerkende bedrijven blijft de unieke code met de producten verbonden. Hierdoor is elk individueel stuk vlees terug te traceren naar bijvoorbeeld een individueel ingrediënt in het diervoeder.

Controles, toezicht en interne audits

Onze bedrijven worden met regelmaat of dagelijks gecontroleerd door de nationale overheidsorganisaties, zoals in Nederland door de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA). De vleesproducerende bedrijven staan onder permanent toezicht van de NVWA. Daarnaast voeren zelf aangestelde interne auditoren, via een vastgesteld programma, interne controles uit bij de diervoeder- en vleesproducerende dochterorganisaties. In 2022 is een uitgebreid driejarig opleidingsplan voor deze auditoren vastgesteld. Zo wordt op een gestructureerde manier de kennis en vaardigheden van de auditoren op peil gehouden om hiermee bij te dragen aan het continue verbeterproces. Daarnaast vinden zeer regulier audits plaats door klanten of buitenlandse overheidsorganisaties.

HACCP

In de vleesproductie is hygiëne een cruciale factor. Producten van dierlijke oorsprong bevatten onvermijdelijk micro-organismen. Het is aan ons om te zorgen dat onze praktijk zo is ingericht dat wij binnen de normen werken. Onze vleesproducerende bedrijven werken daarom op basis van HACCP. HACCP staat voor Hazard Analysis and Critical Control Points. Het is een risico-inventarisatie voor levensmiddelen.

De bedrijven hebben alle potentiële gevaren geïnventariseerd en reële gevaren aangewezen. Daartoe zijn kritische beheerspunten (CCP’s) vastgesteld. Dit zijn punten in het proces waar het risico kan worden voorkomen, geëlimineerd of tot een aanvaardbaar niveau kan worden teruggebracht. Per CCP zijn de kritische grenzen aangegeven en hoe deze grenzen bewaakt worden. Ook zijn correctieve acties vastgelegd. Deze worden genomen als uit de monitoring blijkt dat een CCP niet voldoende wordt beheerst. Verificatie wordt toegepast om periodiek vast te stellen of de HACCP-aanpak effectief is.

Over dit alles wordt documentatie en registratie gevoerd. Praktisch gezien ziet de HACCP-aanpak bijvoorbeeld toe op het aanleveren van schone dieren, het gebruik van schone messen en apparaten, juiste sterilisatie, goede persoonlijke hygiëne van medewerkers, intensieve schoonmaak van productieruimten en het voorkomen van condens. We monitoren onze inzet om onze naleving op dit thema aan te tonen. Dit houdt in dat we veel monsters nemen van de producten en de omgeving. Zo nemen we monsters van karkassen om te testen op de aanwezigheid van bijvoorbeeld E-coli of salmonella.

Zoönosen

Zoönosen zijn ziekten die van dieren op mensen of vice versa kunnen worden overgedragen. De overdracht van een zoönose kan op diverse manieren plaatsvinden. Namelijk via direct contact, via de lucht (spetters, aërosolen of via stofdeeltjes), via contact met lichaamsvloeistoffen (bloed, slijm, urine, ontlasting, baarmoedervocht), via indirect contact (via besmette voorwerpen, deurknoppen, instrumenten of mest) en via insecten en parasieten, zoals vliegen, muggen en teken. Bovendien kunnen infecties ontstaan na het eten van bijvoorbeeld vlees, rauwe melkproducten of eieren.

Zoönosen worden veroorzaakt door verschillende soorten ziekteverwekkers, zoals bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. Het dier of de mens hoeft zelf niet ziek te zijn, het kan de ziekteverwekker ook bij zich dragen en zo toch zorgen voor besmetting naar anderen. Ten aanzien van besmetting van kalveren op mensen, wordt per productieschakel bekeken waar die gevaren het grootste risico zijn en worden maatregelen genomen. Dit kunnen zoönosen zijn, zoals enkele E. Coli’s, Salmonella, Listeria, MRSA en ringworm.

Verhitten

Het merendeel van de grondstoffen die ingezet worden, ondergaan vooraf of bij de productie van melkvervangers een verhittingsstap. Zoönosen overleven deze verhittingsstap niet. Hierdoor is de kans geminimaliseerd dat zoönosen worden overgebracht via melkvervangers. De kans op besmetting met zoönosen door overige voeders, zoals muesli, is ook zeer klein. Muesli heeft een hoge droge stofgehalte waardoor eventuele zoönosen niet tot nauwelijks (uit)groeien. Via ons kwaliteitssysteem Safety Guard voeren we onderzoek uit op grondstoffen en eindproducten om risico’s uit te sluiten.

Hygiënemaatregelen

In de houderij is het gebruik van hygiënesluizen essentieel, net als andere hygiënemaatregelen door kalverhouders en andere stalbetreders, zoals dierenartsen. Wij adviseren nadrukkelijk goede persoonlijke hygiëne toe te passen: handen wassen na contact met kalveren en/of mest, net als schone bedrijfskleding dragen. Daarnaast is plaagdierbestrijding essentieel. Niet alleen om het risico op stalbranden te minimaliseren, maar vooral om overdracht van ziektes via deze dieren te voorkomen.

Temperatuurbeheersing

In de schakel van vleesverwerking zorgen we dat de temperatuur van het kalfsvlees onder controle wordt gehouden door toepassing van automatische temperatuurbeheersing in de koelcellen. Tot aan de klant of consument wordt een gesloten koelketen in acht genomen. Afnemers wordt geadviseerd de vleesproducten goed te verhitten voor consumptie.

Recalls

Een indicator om vast te stellen of vleesproducten en diervoeder verantwoord en veilig zijn geproduceerd, is het aantal recalls (het terugroepen van producten door een leverancier). In 2023 hebben 16 recalls plaatsgevonden in onze keten.

In alle gevallen vond de recall plaats bij onze vleesverwerkende bedrijven. Bij deze recalls werd vlees teruggeroepen vanwege een (mogelijke) overschrijding van voedselveiligheidsnormen of na een (vermeende) administratieve fout. Vanwege het goed werkende tracking- en tracingsysteem waren de recalls van beperkte omvang en kon snel worden geschakeld met afnemers.

Bij onze Nederlandse vleesverwerkende bedrijven is de afgelopen jaar weinig ruimte meer om risicobeoordelingen uit te voeren en op basis daarvan te beoordelen of een recall noodzakelijk is of niet. Aanscherping in het beleid van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit ligt hieraan ten grondslag. Een overschrijding van een norm leidt tegenwoordig vrijwel altijd tot een recall. Ook al blijkt uit gedegen risicoanalyses dat er geen sprake is van een risico voor de voedselveiligheid, bijvoorbeeld bij administratieve zaken. Van de geregistreerde GFL-meldingen en eventuele terugroepacties is ook in 2023 zeer waarschijnlijk geen sprake geweest van een verhoogd risico voor de voedselveiligheid. Meldingen waren hoofdzakelijk op basis van het voorzorgsprincipe en/of gerelateerd aan het zerotolerantiebeleid van de toezichthouder. Om de kwaliteit van onze producten te allen tijde te waarborgen en om twijfel hierover volledig weg te nemen, heeft de VanDrie Group uiteraard elk verzoek tot melding en of recall uitgevoerd. Afnemers zijn daarbij altijd volledig geïnformeerd over de achterliggende oorzaak.

Inspectieresultaten NVWA

Onze Nederlandse Vleesverwerkende bedrijven, Ameco, ESA, Ekro en T. Boer & zn staan onder permanent toezicht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Dat betekent dat voortdurend wordt gecontroleerd op belangrijke thema’s als dierenwelzijn of hygiënisch werken. De NVWA voert boven op dit permanente toezicht, inspecties uit (in totaal 4.941 voor voornoemde bedrijven) en publiceert haar data openbaar op eigen website. We zien over 2022 dat de vier bedrijven voldoen voor maar liefst 99,8%. In hoge mate wordt voldaan aan de eisen die aan ons gesteld worden. Desondanks zijn enkele tekortkomingen geconstateerd die beboetbaar zijn volgens de Wet Dieren.

We merken in onze vleesverwerkende bedrijven dat de toezichthouder een zerotolerantiebeleid voert. Ook op procesonderdelen waar dit vanuit een dierenwelzijns- of voedselveiligheid oogpunt geen vereiste lijkt te zijn. De toezichthouder voelt zich meer en meer genoodzaakt om publieke belangen leidend te laten zijn in haar besluitvorming. En omdat publieke belangen niet enkel gebaseerd zijn op feiten, ontstaat steeds vaker een situatie dat niet alleen het risico maar ook beeldvorming gezamenlijk invloed hebben op het vaststellen van tekortkomingen. Wij zullen in geval van onterechte besluiten daarom ook steeds vaker beslissen tot een gang naar de rechter. Uit jurisprudentie blijkt gelukkig ook dat bevindingen niet altijd terecht blijken.