Het is onze verantwoordelijkheid om de intrinsieke waarde en behoeften van dieren in onze keten te garanderen. We blijven kritisch op onze eigen handelswijze en verbeteren onszelf continu. We zoeken zelf én in samenwerking met melkvee- en kalverhouders en kennispartners naar manieren om de algemene diergezondheid te verbeteren en dierziekten terug te dringen. Bovendien investeren wij in technische innovaties waarmee we dierenwelzijn objectief kunnen verbeteren.

Diergezondheid en dierenwelzijn in de keten

We verzekeren diergezondheid en -welzijn in onze gehele keten door dieren zorgvuldig te behandelen, inclusief het verantwoord gebruik van antibiotica en het minimaliseren van ongerief door de zogenaamde Zes principes te hanteren, zoals die door de Raad voor Dieraangelegenheden worden gehanteerd. Erkenning van de intrinsieke waarde en de integriteit van het dier (principe 1), goede voeding, goede omgeving, goede gezondheid (principes 2, 3 en 4). mogelijkheden voor natuurlijke gedragingen (principe 5) en een overwegend positieve emotionele toestand.

Safety Guard

Voor het vastleggen van het welzijn van kalveren in het Nederlandse en Belgische deel van onze keten is een Dierenwelzijnscode (DWC) opgenomen in Safety Guard, het kwaliteitssysteem van de VanDrie Group. In diverse schakels van onze keten wordt de naleving van deze code geregistreerd in die DWC-monitor. Het is een tool waarmee aan de hand van diergerichte indicatoren (gedrags- en gezondheidskenmerken) een betrouwbare inschatting gemaakt kan worden van het welzijn van dieren op het primaire bedrijf tot en met het moment van verdoven. De basis van de monitor is de systematiek van het Europese onderzoeksproject Welfare Quality^®. Het draagt bij aan het verkrijgen van inzicht in het welzijn van dieren en ondersteunt in de aansturing van de houderij.

Reductie antibioticagebruik

In 2023 bedroeg de reductie van antibioticagebruik in onze keten 62,2 procent ten opzichte van 2007. De kalversector realiseerde tussen 2007 en 2020 een neerwaartse trend in het gebruik van antibiotica, tussen 2020 en 2022 stabiliseerde het gebruik en afgelopen jaar lijkt er sectoraal sprake van een beperkte stijging.

De sector zal de komende jaren de nodige interventies moeten gaan ontwikkelen en toepassen om de gezondheid van kalveren nog beter te borgen. Zoals in het sectorplan Veal Forward vastgelegd, worden in de komende jaren maatregelen voorgesteld die naar verwachting zullen leiden tot een betere gezondheid en verdere reductie in het antibioticumgebruik. Ook wordt er een een nieuwe rekensystematiek geïntroduceerd, waarbij koppelprestaties beter in beeld kunnen worden gebracht.

Het is niet uit te sluiten dat de gewijzigde regelgeving in Duitsland met betrekking tot afvoerleeftijd van de kalveren ook invloed heeft gehad op de vastgestelde (lichte) stijging in het antibioticumgebruik. Dieren die uit Duitsland komen, zijn ouder en dus zwaarder en zullen in geval van therapeutisch ingrijpen per dier meer antibiotica voorgeschreven krijgen. Daarnaast is de variatie in kwaliteit van de kalveren toegenomen.   

Van melk naar meer vast voer

Voor een goede diergezondheid en dierenwelzijn is het juiste diervoeder essentieel. Waar kalveren vóór de eeuwwisseling behoorlijk eenzijdige voedering kregen, voornamelijk kalvermelk, is dat de afgelopen decennia gigantisch veranderd. Gemiddeld kreeg een kalf in 2023 250 kilo kalvermelkpoeder in de vorm van melk, 360 kilo muesli en 40 kilo gehakseld stro. De verschuiving van melk naar meer vastvoer leidt tot een betere ontwikkeld magensysteem bij de kalveren en daardoor een vitaler en gezonder kalf. De pens maakt meer vitamine B aan en er zit ijzer in ruwvoer.

Meer ruwvoer draagt bij aan het soorteigen gedrag van herkauwen en het bevordert tegelijkertijd de gezondheid. (Klinische) bloedarmoede komt mede daardoor nauwelijks meer voor. Bloedarmoede is jarenlang een aanzienlijk probleem geweest in de kalverhouderij. Wij snappen daarom goed dat het onderwerp aan de sector ‘kleeft’. Een te laag hemoglobinegehalte in het bloed bij kalveren kan leiden tot gezondheidsproblemen, zoals bloedarmoede.

Om de gezondheid van onze kalveren te borgen, gaan we actief bloedarmoede tegen. Dit doen we inmiddels al meerdere decennia met succes. Wij sturen actief op een aanzienlijk hogere hemoglobinegehalte dan de Europese verplichting van gemiddeld minimaal 4,5 millimol per liter.

Animal Welfare Officers

Om ook tijdens de slacht te voldoen aan de eisen op het gebied van dierenwelzijn zijn bij al onze vleesverwerkende bedrijven Animal Welfare Officers aangesteld. Deze medewerkers zijn getraind diergedrag te herkennen en zijn expert op het gebied van welzijn bij kalveren en de processen in het betreffende bedrijf. Zij hebben een belangrijke rol bij de borging van dierenwelzijn in de vleesverwerkende bedrijven.

Slim cameratoezicht

Naast de controle door de Animal Welfare Officers worden er innovatieve technieken gebruikt voor een extra borging van dierenwelzijn. Bij alle vleesverwerkende bedrijven is continu cameratoezicht. De toezichthouder kan deze beelden bekijken. In 2021 is een pilot gestart bij Ekro in Apeldoorn met slim cameratoezicht dat afwijkend gedrag kan signaleren. Na succesvolle afronding is in 2023 dit slimme cameratoezicht op alle Nederlandse kalverslachterijen van de VanDrie Group geïmplementeerd.

De VanDrie Group werkt samen met Deloitte om deze computermodellen te ontwikkelen en optimaliseren, zodat we zelfstandig incidenten kunnen traceren. De gebruikte modellen kunnen te volle stallen signaleren en onnodig fysiek contact tussen een medewerker en een dier.

Gedragscode Dierenwelzijn

De VanDrie Group heeft haar beleid bij de Nederlandse vleesverwerkende bedrijven geconformeerd aan de gedragscode dierenwelzijn van de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV). De gedragscode voorziet onder andere in een jaarlijkse training van slachterijmedewerkers, intensieve cameramonitoring, het gebruik van kunstmatige intelligentie bij de inzet van camera’s en kennisuitwisseling tussen bedrijven om het lerend vermogen te vergroten. In de gedragscode is daarnaast de verplichting opgenomen om externe specialisten de borging van het dierenwelzijn in de slachterijen te laten beoordelen.

Inspectieresultaten NVWA

Onze Nederlandse vleesverwerkende bedrijven Ameco, ESA, Ekro en T. Boer & zn staan net als andere grote- en middelgrote slachterijen in Nederland onder permanent toezicht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Dat betekent dat voortdurend wordt gecontroleerd op belangrijke thema’s als dierenwelzijn of hygiënisch werken.

De NVWA voert aanvullend op dit permanente toezicht inspecties uit (in totaal 4.941 voor voornoemde bedrijven) en publiceert haar data openbaar op de eigen website. We zien over 2023 dat de vier bedrijven voldoen voor maar liefst 99,9%. Daarmee voldoen we in hoge mate aan de eisen die aan ons gesteld worden. Desondanks zijn enkele tekortkomingen geconstateerd die beboetbaar zijn volgens de Wet Dieren. De borging van dierenwelzijn in onze vleesverwerkende bedrijven is ons ernst.

We merken in onze vleesverwerkende bedrijven dat de toezichthouder een zerotolerantiebeleid voert. Ook op procesonderdelen waar dit vanuit een dierenwelzijns- of voedselveiligheid oogpunt geen vereiste lijkt te zijn. De toezichthouder voelt zich meer en meer genoodzaakt om publieke belangen leidend te laten zijn in haar besluitvorming. En omdat publieke belangen niet enkel gebaseerd zijn op feiten, ontstaat steeds vaker een situatie dat niet alleen het risico maar ook beeldvorming gezamenlijk invloed hebben op het vaststellen van tekortkomingen. Wij zullen in geval van onterechte besluiten daarom ook steeds vaker beslissen tot een gang naar de rechter. Uit jurisprudentie blijkt gelukkig ook dat bevindingen niet altijd terecht blijken.