Diergezondheid en dierenwelzijn
Wij willen diergezondheid en dierenwelzijn in de gehele keten borgen door dieren met zorg te behandelen. Daarbij hebben we aandacht voor de erkenning van de intrinsieke waarde van dieren, verantwoord transport, goede zorg en voeding en willen we natuurlijk gedrag en een positieve emotionele toestand bij kalveren stimuleren.
Verantwoord transport
VanDrie Group koopt kalveren die in de melkveehouderij beschikbaar komen, omdat ze niet gebruikt (kunnen) worden voor de vervanging van de koeien van de melkveehouders. In 2021 was het aantal Nederlandse kalveren in onze integratie 61 procent. Dat is 1 procent meer dan in 2020. Het aantal kalveren wat we van buitenlandse melkveehouders betrokken nam daarmee licht af. 29 procent kwam uit buurland Duitsland. Het aantal kalveren uit andere EU-lidstaten bedroeg 10 procent. Het gemiddeld aantal transportkilometers is in 2021 51 procent afgenomen ten opzichte van referentiejaar 2009.
Samen met kalverhouders en transporteurs wordt continu kennis uitgewisseld over diergedrag bij het laden, lossen en vervoer. In 2020 en 2021 hebben we zestien nieuwsbrieven verzonden naar de contractkalverhouders, waarmee we kennis over dit onderwerp met hen delen. In de nieuwsbrieven is bijvoorbeeld ingegaan op de geluids- en zicht-, reukwaarneming en tastzin van kalveren. Maar ook over de faciliteiten bij de kalverhouder en hoe dit goed te gebruiken tijdens het verplaatsen van kalveren, zoals vloeren, wanden en verlichting. Ook was een specifieke nieuwsbrief gewijd aan het drijven van de kalveren. Wij vinden het onze verantwoordelijkheid om het over deze onderwerpen te blijven hebben. Zo kunnen we van elkaar leren en dierenwelzijn blijven verbeteren.
.png)
Goede zorg
Voor het borgen van het welzijn van kalveren in onze keten is een Dierenwelzijnscode (DWC) opgenomen in Safety Guard, het kwaliteitssysteem van de VanDrie Group. In alle schakels van onze keten wordt de naleving van deze code gecontroleerd door de DWC-monitor. Het is een tool waarmee aan de hand van diergerichte indicatoren (gedrags- en gezondheidskenmerken) een betrouwbare inschatting gemaakt kan worden van het welzijn van dieren op het primaire bedrijf. De basis van de monitor is de systematiek van het Europese onderzoeksproject Welfare Quality®.
In 2021 zijn de rayonbeheerders van de VanDrie Group getraind om beoordelingen te doen. Dankzij de training kan de VanDrie Group deze monitoring uniform en op grote schaal blijven doen. Het helpt in het verkrijgen van inzicht in het welzijn van dieren en ondersteunt in de aansturing van de houderij.
In 2021 een enquête uitgezet bij kalverhouders, rayonbeheerders, dierenartsen en Animal Welfare Officers om in kaart te brengen welke gebeurtenissen in het leven van een kalf zij als risicovol zien. Negentig mensen hebben deze enquête ingevuld. Alhoewel we zelf goed denken te weten waar risico's liggen, wilden we externe validatie van deze professionals. Het ligt in onze bedoeling om de resultaten van de enquête te vertalen verbeterpunten van dierenwelzijn in onze keten. In 2022 gaat de projectgroep aan de slag met het onderzoeken van de haalbaarheid van deze verbeterpunten.
In 2021 bedroeg de reductie van antibioticagebruik in onze keten 61,6 procent ten opzichte van 2007. Dit is 1,7 procent lager dan het behaalde resultaat over 2020 (toen was de daling 63,2 procent ten opzichte van 2007). Deze verhoging is direct te herleiden naar de uitbraak van de coronapandemie in maart 2020. Landen in heel Europa gingen in lockdown. Horecagelegenheden moesten sluiten, waardoor een belangrijk afzetkanaal voor kalfsvlees voor lange tijd wegviel; dit liep zelfs door tot het voorjaar van 2022. Hierdoor hebben wij onze opzetpatronen voor kalveren moeten aanpassen. Het strikte principe van all in all out konden we niet blijven hanteren; het duurde langer voordat we kalveren aanleverden op de houderij. Ook waren de koppels dieren diverser. Dit bemoeilijkte de zorg.
.png)
In 2021 organiseerden we voor rayonbeheerders van de VanDrie Group en dierenartsen werkzaam in onze keten een tweetal themadagen. Een belangrijk onderwerp tijdens deze bijeenkomsten was de invloed van menselijk gedrag op het antibioticagebruik. Uit de studie 'Kritische Succes Factoren 2 (KSF 2)' blijkt dat menselijk handelen het meest bepalend is in het antibioticagebruik, meer dan technische interventies in de stal zoals ventilatie of inrichting of de kwaliteit van voeder. Dit betekent dat de kalverhouder, maar ook de dierenarts en de rayonbeheerder, een cruciale rol spelen in het reduceren van het antibioticagebruik in onze keten. Wij zien dat de kalverhouders die duidelijk de regie nemen in het willen verminderen van het antibioticagebruik, het meest succesvol hiermee zijn.
In 2021 zijn sectorale afspraken geconcretiseerd met als doel dat de Nederlandse rundveestapel BVD en IBR vrij gaat worden. BVD staat voor Bovine Virale Diarree, een vervelende virusinfectie bij kalveren. Een acute BVD-infecte leidt tot serieuze luchtwegproblemen en tijdelijke algemene weerstandsvermindering, die vervolgens weer gepaard kan gaan met andere gezondheidsproblemen. De sectorale afspraken zullen leiden tot het bannen van kalveren die drager zijn van deze ziekte en veel schade veroorzaken in de stallen van onze kalverhouders. Om dit te realiseren werken we via Stichting Brancheorganisatie Kalversector (SBK) nauw samen met LTO Nederland en de Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO) om de bestrijding van deze dierziekte aan te pakken. In 2022 worden hier verdere stappen in ondernomen. Vanaf 2024 worden alleen nog BVD-vrije kalveren aangevoerd in onze Nederlandse integratie.
Op Europees niveau is een onderwerp van gesprek de leeftijd waarop kalveren van de melkveehouderij naar de kalverhouderij mogen worden verplaatst. Volgens de huidige Europese regelgeving mag dit vanaf een leeftijd van veertien dagen. Gezien alle discussie over dit onderwerp schatten wij in dat deze leeftijd in de nabije toekomst aangepast zal worden naar 28 dagen. Als VanDrie Group staan we hier voor open omdat naar verwachting de weerbaarheid van de kalveren dan hoger zal zijn. Dit zal een positief effect hebben op de diergezondheid en daarmee ook op het verminderen van het diergeneesmiddelengebruik. Dit besluit zal voor melkveehouders betekenen dat zij kalveren vier weken moeten houden in plaats van twee weken. Dat vraagt van hen flinke investeringen om de bedrijfsvoering daar goed op in te richten, denk aan meer voer, stalruimte en arbeid. Tegelijkertijd zien we hier een kans voor het kalf, om sterker en weerbaarder te worden. Met de kennis die wij als de VanDrie Group in huis hebben, willen we de melkveehouders graag ondersteunen bij het goed kunnen houden en verzorgen van de kalveren, onder andere via dochterorganisatie Alpuro Breeding.
Slimmer Cameratoezicht
Alhoewel alle vleesbedrijven van de VanDrie Group gebruik maken van cameratoezicht was de ambitie van het bedrijf dit verder te verbeteren. Ruth Bouwstra is als Director Corporate Quality bij de VanDrie Group eindverantwoordelijk voor diergezondheid en dierenwelzijn in de gehele keten. Samen met een team startte zij in 2021 een project voor het toepassen van slimme camera-monitoring in de ontvangsthal van de slachterij. Ekro in Apeldoorn werd gebruikt als pilotbedrijf. Het project biedt volgens Bouwstra goede handvatten voor de verdere verbetering van dierenwelzijn.
“Dierenwelzijn is ontzettend belangrijk", zegt Bouwstra. "Als je inzichtelijk kunt maken waar je aantoonbaar welzijn kunt verbeteren, dan is dat een win-win situatie. Want als een dier zich prettig voelt is dat voor iedereen beter. Dus is het belangrijk dat je dat zo goed mogelijk regelt in elke schakel van de keten, maar zeker ook in de eindfase."
Bouwstra startte het Artificial Intelligence (AI) project samen op met Deloitte – dat al ervaring hierover had opgedaan bij een andere vleesverwerker. "Toen bij Ekro nieuwe camera’s met een hogere resolutie werden geplaatst, hebben we dat moment aangegrepen. We hebben eerst onderzoek gedaan, want we wilden weten of we door inzet van camera-monitoring de interactie tussen mens en dier beter inzichtelijk konden maken. Met partner Deloitte hebben we vervolgens computermodellen ontwikkeld die van toepassing zijn op kalveren en hun gedrag. Kan het systeem gaan opmerken dat er te veel dieren in een ruimte staan? Of dat er onnodig fysiek contact tussen mens en dier? We hebben een paar dagen getest en gevalideerd: is het waar en betrouwbaar wat de computer ziet? En is het haalbaar om het in de praktijk te verbeteren?"
Naast registratie van de processen leggen camera’s oorzaken van bepaald gedrag bloot. Zo kun je zien wat de gevolgen zijn als er bijvoorbeeld haast is bij het lossen van dieren of wat er gebeurt als het achterste dier wordt aangemaand te lopen terwijl het dier daar de ruimte helemaal niet voor heeft. “Dat geeft ons nieuwe inzichten en zo kunnen we onze mensen feedback geven op hun performance. We focussen daarbij op het diervriendelijk gedrag dat we graag willen zien.”
Door het AI-project hebben we een grote slag gemaakt en inhoud en proces aantoonbaar kunnen verbeteren, zegt Bouwstra. “Dat vind ik persoonlijk belangrijker dan ‘dat de VanDrie Group iets met slim cameratoezicht doet’."
.svg)
Goede voeding
Voor een goede diergezondheid en dierenwelzijn is het juiste diervoeder essentieel. Waar kalveren vóór de eeuwwisseling behoorlijk eenzijdige voedering kregen, voornamelijk kalvermelk, is dat afgelopen decennia gigantisch veranderd. Gemiddeld kreeg een kalf in 2021 235kg kalvermelkpoeder in de vorm van melk, 325kg muesli en 35kg gehakseld stro. De verschuiving van melk naar meer plantaardige grondstoffen leidt tot een betere ontwikkeld magensysteem bij de kalveren en daardoor een vitaler en gezonder kalf. De pens maakt meer vitamine B aan en er zit ijzer in ruwvoer. Meer ruwvoer draagt bij aan het soorteigen gedrag herkauwen en het bevordert tegelijkertijd de gezondheid, (klinische) bloedarmoede komt mede daardoor nauwelijks meer voor.
In 2021 hebben we een meerjarig onderzoek naar het effect van koolhydraten op de darmgezondheid en vergroten van de weerbaarheid van kwetsbare groepen afgerond. Hiervoor staken we de koppen bij elkaar met diverse kennispartners en sectorgenoten binnen het Carbohydrate Competence Center Consortium, waaronder Wageningen University & Research, Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit van Utrecht, FrieslandCampina, Avebe en Agrifirm. Het onderzoek richtte zich niet alleen op kalveren, maar ook op biggen, baby’s en oudere mensen. Het onderzoekt toont aan dat de darmflora met koolhydraten positief te beïnvloeden zijn en daarmee een positief effect kan hebben op de immuniteit en weerbaarheid van het kalf. Tegelijkertijd weten we door het onderzoek ook dat de darmflora van kalveren ontzettend complex is, en bij ieder dier weer anders werkt. Deze resultaten bieden aanknopingspunten voor vervolgonderzoek in 2022 en verder, waarmee we diergezondheid steeds beter begrijpen en steeds gerichtere stappen kunnen zetten om deze verder te verbeteren. Lees hier meer over het onderzoek.
Inspectieresultaten NVWA
Onze Nederlandse Vleesverwerkende bedrijven, Ameco, ESA, Ekro en T. Boer & zn staan onder permanent toezicht van de Nederlandse Voedsel- en WarenAutoriteit (NVWA). Dat betekent dat voortdurend wordt gecontroleerd op belangrijke thema’s als dierenwelzijn of hygiënisch werken. De NVWA voert boven op dit permanente toezicht, inspecties uit (in totaal 6.260 voor voornoemde bedrijven) en publiceert haar data openbaar op eigen website. We zien over 2021 dat de vier bedrijven voldoen voor maar liefst 99,4%. In hoge mate wordt voldaan aan de eisen die aan ons gesteld worden. De borging van dierenwelzijn in onze vleesverwerkende bedrijven is onze ernst. Desondanks vonden in 2021 vier tekortkomingen geconstateerd die beboetbaar zijn volgens de Wet Dieren.